مدرک شما چند؟! به بهانه روز دانشجو
منصور شیخی
از چرایی نام گذاری این روز و بستن و وارد کردن نام دانشجو به جریانات هدفمند سیاسی که بگذریم، پُر و کوتاه و مختصر تمام آن چیزی را که باید گفت در محتوای ساده نامش میتوان پیدا کرد، “دانش جو“؛ کسی که دنبال دانش میگردد.
اما یک سوال، مگر دانشجو صرفا به کسی گفته میشود که در دانشگاه درس بخواند؟!
بهتر است اول به نحوه کسب دانش در دانشگاه سپس به دلیل طرح سوال فوق پردازش کنیم.
سوال؛
دانشجو دنبال دانش میگردد یا دانش به دنبال او؟
آیا آن را حاضر و پخته روی میزش میگذارند و او هم میل میکند؟
متاسفانه با نگاهی به روند فعلی و نحوه آموزش امروز دانشگاه میبینیم که قاعده بر محور میز و علم آمادهی سِرو شده است، مگر در مقاطع دکترا به بالاتر که خواه ناخواه باید پویشی خود محورتر را در این سیکل گنجاند و دست به ترکیب و تولید علم و ایجاد دادههایی جدید از آن نمود که گاها این مقاطع هم در بعضی رشتهها دچار معامله و روی میز بازار سیاه قرار میگیرند هر و چند وقت یکبار اخباری از این مدارک بی بن و ریشه در بعضی از مسئولین در فضای رسانه منتشر میشود.
اگر دوره کسب علم را به دو مقطع زمانی قبل و بعد از دوره دانشجویی تقسیم کنیم میبینیم که دانشجو قبل از ورود به دانشگاه در سیکلی آموزشی به مدت ۱۲ سال یا ۱۲ دوره یک ساله با تشخیص نهادی به نام آموزش و پرورش مشغول به تحصیل و فراگیری علومی از منابعی مشخص و تعریف شده میشود و در پایان هر دوره پس از شرکت در آزمونهایی تکراری از سالهای گذشته با کسب امتیاز قبولی، به مقطع بالاتر راه یافته و در نهایت دانش آموز پس از ۱۲ سال فعالیت در کارکردی با همین روال در آزمونی از چکیدههای مشخص از همان منابع، شرکت کرده و در صورت کسب امتیاز مناسب به سیستمی مشابه به نام دانشگاه راه میابد و دوباره بدون دخالت در انتخاب منابع و کتابهای درسی شروع به درس خواندن کرده و پس از پس دادن این دادهها با روشهای امتحانی و شیوه پایان نامه که پایانی از آموختههای منابع یادگیری شده است، مدرک مورد نظر را دریافت و از دانشگاه خارج میشوند. مدرک شما چند؟! به بهانه روز دانشجو
سوال؛
در کجای این سیکل آموزشی چیزی به نام انتخاب، پویش، کنش و یافتن و جویندگی دانش وجود دارد؟! لابد جواب در دوره پایانامه است، نه؟!
جوینده کسیست که دنبال چیزی میگردد و نهایتا آن را یافت میکند یعنی به یافتن آن نیاز مبرم داشته و بدون هیچ فرمان یا امر و اجباری، در اختیاری کامل در انتخاب برای یافتن منابعی مشخص شروع به پویایی کرده و با آزمون و خطا به یافتن منابعی برای حل معمای علمی خود پرداخته و در نهایت ابزاری جدید را برای پاسخ به معماها تولید و آن را به نام منبعی جدید تحویل پهنه گسترده علم میدهد.
حال در دوره کسب علم که آن را به دو دوره قبل و بعد از شروع دوره دانشجویی تقسیم کردیم، یابنده علم در کدامیک از مقاطع این دو دوره حق انتخاب منابع علمی بجز منابع معرفی شده از طرف دو نهاد آموزشی یعنی آموزش و پرورش و دانشگاه را دارد؟! مدرک شما چند؟! به بهانه روز دانشجو
شخصی را تصور کنید که به اصطلاح سواد خواندن و نوشتن دارد و میخواهد فیلسوف شود و اتفاقا نمیخواهد در پروسه آموزش یاد شده قرار بگیرد و شروع به کنکاش برای یافتن کتابهای مختلف از فلاسفهی دارای منابع میکند و بدون داشتن هیچ استاد یا راهنمایی، در دورهای چالشی خود را در آزمون و خطایی واقعی قرار میدهد.
او برای یافتن تمامی واژههای ناآشنا باید جستجویی انجام دهد و در ابتدای کار برای درک واقعی تمام محتوای یک کتاب از یک فیلسوف، ساعتها زمان و انرژی خرج میکند و با یافتن منبع معانی واژهها و تسلط بر آن میتواند با مطالعه هر کتابی از هر فیلسوفی تمام محتوای موجود در آن را درک و پس از چند سال با تلفیقی از نظریات بیشتر فلاسفه جهان، شروع به ارائه و نوشتن نظر یا رد نظراتی در حوزه فلسفه کرده و اصطلاحا به دکترین این عرصه تبدیل میشود.
اما اساس این پویایی در احساس نیاز و داشتن برنامهای مدون برای گشتن و یافتن بوده است و در پس این دورهی بدون محدودیت زمانی به اصطلاح مخترعان، لحظهای به نام سر دادن فریاد واژهای به نام “یافتم” که فریاد خلق کردن است، وجود دارد. خلق چیزی که قبلا وجود نداشته است و کلمه “یافتم” یعنی همان برگ تاییدی که نام آن را مدرک گذاشتهاند و اینجاست که “یافتم” یعنی تولید یک محتوا که صفر تا صد آن با خون دل به دست آمده و تایید آن بدون تشکیل جلسه دفاع، همان خلق کردن آن است به این معنی که خلق کردن یعنی تولید رفرنسی ( منبعی ) که قبلا وجود نداشته است.
دانشجو یعنی سوال، یعنی جویندهای که تمام یک زمان را برای یافتن آن سوال خرج میکند بی آنکه محلولی را از کسی دریافت کند، بی آنکه در فکر مسیر و انتهای مسیر باشد. مدرک شما چند؟! به بهانه روز دانشجو
دانشجو کسی است که در پایان، خالق میشود و تمام این خلق را پارهای از تن خود میداند.
چند درصد از تمامی کسانی که مدرک تحصیلی دارند میتوانند کلمه “یافتم” را فریاد بزنند و بگویند من تولید کننده یک محتوا هستم؟!
چند درصد از تمام کسانی که وارد دانشگاه میشوند، چیزی به نام مدرک را در اولویت این انتخاب قرار نمیدهند؟!
اکنون سوال اول را تکرار میکنیم، آیا دانشجو صرفا کسی است که در دانشگاه درس میخواند؟!
آیا کسی که در دانشگاه درس نمیخواند نمیتواند دانشجو که میتوان آن را پژوهشگر نامید، باشد؟!
آیا تمامی مدارک دانشگاههای ما تاییدی بر دانشمند بودن به معنی دانش داشتن یک فرد هستند؟!
آیا تمامی مدرک داران ما که از دانشگاههای مختلف کسب مدرک نمودهاند خالق و دارای محتوایی شخصی هستند و میتوانند در حوزه سوادِ خود صاحب نظر باشند؟! مدرک شما چند؟! به بهانه روز دانشجو
اینها سوالاتی است که اگر به جای پاسخ قاطعانه بله به آنها، علامت سوالی را روی سر تمامی صاحبان مدارک دانشگاههی قرار دهد باید گفت؛ هرچه کاشتهایم پنبه هم نشد و متاسفانه این زمین لم یزرع است.
- تاکسیهای اینترنتی،ناجیان حمل و نقل درون و برون شهری - اسفند ۲۵, ۱۴۰۲
- گاو شیرده، گوسفندان شیربرنجده . . . - اسفند ۱۲, ۱۴۰۲
- حجاببانها، درد یا درمان؟!چرا کسی آنها را گردن نمیگیرد - آذر ۷, ۱۴۰۲