نوشته های مشابه
کیفیت آموزشی مدارس غیر انتفاعی سقز، قربانی رانت و قدرت
بهنام نیک سرشت
آموزش و هدایت تحصیلی از اصلی‌ترین مفاد سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش است، این مهم بدنه و ساقه‌ی فرهنگ و شالوده‌ی این نهاد بوده که معنا و مفهوم آموزش و پرورش در گرو رشد و تعالی فرهنگ نهادینه شده است.
مهمتر از بحث و پرداختن به مقوله‌ی آموزش، پیکان قلم را به سمت کسانی باید نشانه گرفت که مسئولیت این رسالت خطیر را بر دوش گرفته‌اند، کسانی این رسالت عظیم و والا را تقبل می‌کنند که مسیر و گذار آموزش را با تمام دشواری‌ها و تنش‌ها لمس و تجربه کرده باشند و در کنار کسب دانش، مدیریت آموزشی را که اساس و بنیان پروسه آموزش است، در ذاتشان تبلور پیدا کرده باشد.
به تن کردن ردای مدیریت آموزشی آراستگی و شایستکی اصلح و اعلی می‌خواهد. کیفیت آموزشی مدارس غیر انتفاعی سقز، قربانی رانت و قدرت
مدیر یا مسئولی که از دامان ستادهای جناحی و انتخاباتی و از کانال چنین حمایت‌هایی بدون اندک شایستگی و لیاقت، موفق به کسب قدرت در بدنه‌ی آموزش و پرورش می‌شوند؛ ظلمی بزرگ در حق دانش‌آموختگان و تخریب نفس آموزش است، چرا که گذر زمان ثابت کرده است هدف غایی اینچنین انتصابات ارتقاء و توسعه‌ی آموزش نبوده و همواره سرافکندگی و استیصال آموزشی را به دنبال داشته است.
کما اینکه آموزش و پرورش سقز هم در گذر زمان از این حیث بی تأثیر نبوده و تأثیرات و عواقب آن به عناوینی آموزش را در محاق قرار داده است، ارزیابی و پایش عملکرد مدیران مدارس، کیفیت آموزش نیروی انسانی، اتخاذ راهکارهای ارتقای آموزش و نظارت آموزش محور و پایش خلاقیت‌ها و هنر الگوی تدریس‌ها و … را مسئولان و مدیران آموزشی کارآمد، خلاق و توانمند رصد و پایش می‌کنند.
هستند مدیرانی که به لحاظ داشتن اقتدار و توانمندی به نوعی مدیریت در ذات و خونشان جاری‌ست، این نوع مدیران نه در کارشان خسته می‌شوند و نه خود را خسته می‌کنند چرا که واقف و آگاه بر پیرامون مدیریتی خود هستند، چنان نظم و انضباطی در کارشان وجود دارد که عوامل اجرایی و آموزشی تحت مدیریت خود را الگوواره مدیریت می‌کنند، شوربختانه باید گفت اینچنین مدیران منظم و کارآمد، مدیریتشان زیاد تداوم ندارد! زیرا اهداف و منافع کسانی را در خطر و تهدید قرار می‌دهد که باند و زنجیره‌ای از سلسله فساد مدیریتی را راه انداخته‌اند! از سیستم مرکزی گرفته تا سطوح مدیریتی مدارس دولتی و به ویژه مدارس غیر انتفاعی فساد آموزشی ریشه دوانده است!
احتمالا این زعم و گمان به اذهان متبادر گردد که آموزش و پرورش به لحاظ محروم شدن و عدم برخورداری از اعتبارات سرانه‌های آموزشی، در بروز فسادهای مالی نقش آنچنانی ندارد و فسادهای چشمگیر در این نهاد قابل تصور نیست! ولیکن در هر نهاد اداری اگر اصول مدیریت و شاخص‌های لازم آن اجرا نشود، تبعات سوءمدیریتی و فساد اداری، آن اداره و نهاد را در بر می‌گیرد، از طرفی ضعف مدیریتی و رشد فسادهای آموزشی هر یک از واحدها و مقاطع آموزشی، محصول مدیریتی ضعیف و ناکارآمدی مدیریت و معاونین آن اداره از مؤلفه‌های مدیریتی است، بدون تردید مدیریت سیستم مرکزی هر اداره اگر قوی، مقتدر، آگاهانه و هوشمندانه باشد، بعید به نظر می‌رسد اخلال مدیریتی در هر واحد این سیستم بروز و ظهور پیدا کند.
بیلان و عملکرد مدیران کارآمد و ناکارآمد مدارس را در نوع دیسیپلین آموزشی و بازخورد و نتایج ارزشیابی‌ها و نتایج کنکور و خلق دانش آموزان الگو و برترین‌های کنکور می‌توان قضاوت و قیاس کرد، با وجود این نتایج و بعضا افت تحصیلی فزاینده‌ی دانش‌آموزان در بسیاری از مدارس در چند سال اخیر، صرف نظر از ضعف و سوءعملکردها هنوز هم این مدیران میل به استمرار دارند و انگار باید مدیر باقی بمانند و مدیریت را پدیده‌ای موروثی برای خود تصور می‌کنند!
مدارسی چون آموزشگاه‌های غیر انتفاعی متشکل از سهامداران سودجو که صرفا به هدف کسب درآمد و منافع شخصی، مدارس را به بنگاه معاملاتی بدل کرده‌اند، با اخذ شهریههای سلیقه‌ای و خارج از عرف و شاید موجه (شش میلیون و نیم تا ده میلیون تومان) ضمانت قبولی و مدرک تحصیلی دانش آموزان را با نمره‌های پیشنهادی صادر می‌کنند، این نوع مدارس غیر از پول و درآمد، هیچ معیار و ملاکی برای آموزش قائل نیستند، حتی بیشتر معلمان خود را خارج از اداره آموزش و پرورش به صورت آزاد و موقتی و صرف نظر از نوع رشته‌ی تحصیلی و کیفیت آموزشی با حداقل دست مزد به صورت پاره وقت به کار می‌گیرند. کیفیت آموزشی مدارس غیر انتفاعی سقز، قربانی رانت و قدرت
چون این قسم از معلمان ناگزیر ملزم و موظف هستند مطابق پیشنهاد و امر مدیر مدرسه و سهامداران با نمره‌های سلیقه‌ای و بدون ارزشیابی دانش‌آموزان را قبول کنند؛ نه کیفیت آموزشی ملاک است و نه دانش آموزی وادار می‌شود کتاب درسی خود را با انگیزه و هدفمند مطالعه کند، و به این راحتی فرآیند آموزش و یادگیری از این سیستم آموزشی خارج می‌شود! در مدارس غیر انتفاعی یا غیر دولتی، اهدافی به نام یادگیری، آموزش و هدایت تحصیلی اساسا ملاک عمل نیست! پرداخت شهریههای چند میلیونی هستند که قوانین و ضوابط آموزشی را صرف با پول تعریف می‌کند. سهامداران چنین مدارسی یا سرمایه‌دار و معامله‌گر هستند یا با نفوذ و دست یابی به رانت‌های آموزشی با مسئولان رده بالا، مقوله‌ی آموزش را به کالا و دستگاه تولید پول مبدل کرده‌اند! در این نوع سلسله‌ی آموزشی که در رأس آن اداره‌ی آموزش و پرورش شخصا تأییدیه تحصیلی این دانش آموزان را صادر می‌کند، متضرر این جریان آموزشی نهایتا اولیاء و دانش‌آموختگانی هستند که هیچ آموزشی را ندیده‌اند، بلکه آموزش را با پول خریده‌اند! در این نوع مدارس تمامی نظارت‌ها و امتحانات داخلی صوری و صرفا جهت سیر مراحل اداری انجام می‌شود.
طبق مستندات کافی و شواهد به دست آمده از نتایج امتحانات پایانی تمامی مقاطع به ویژه مقطع دوازدهم؛ آموزش صوری، افت و ضعف تحصیلی وخیم؛ رشتههای تجربی، ریاضی و انسانی این مدارس را بسیار شرمگین آشکار ساخت! مصداقی و مستند اشاره می‌گردد؛ میانگین نمرات رشتههای تحصیلی مذکور در نوبت اول امتحانات داخلی نمره‌ی بالای ۱۵ و درصد قبولی صد در صد بوده است! ولی نتایج همان دروس در نوبت دوم امتحانات پایانی کشوری( تصحیح شده در حوزه‌ی امتحانات) کاملا بر عکس و در یکی از رشته‌ها میانگین نمرات و درصد قبولی به ترتیب ۴/۲ و ۲۲ درصد بوده است!
با کمال تأسف باید گفت که پایه‌های دهم و یازدهم هم به صورت فله‌ای و سلیقه‌ای نمره دریافت می‌کنند تا در رتبه‌بندی و ارزیابی عملکرد شهرستانی و استانی، نمادی و برجسته نمایان شوند که هم اولیاء را برای ثبت‌نام و پرداخت شهریههای کلان ترغیب و خشنود گردانند، هم خوراک دل خوشکنک ارزیابی عملکرد اداره‌ی آموزش و پرورش شهرستان و استان را تأمین کرده باشند و هم در صدد مدیریت پولی و معاملاتی پایدارشان خللی ایجاد نمی‌شود.
نتایج کنکور سراسری امسال در این مدارس واقعیت تلخ نوع مدیریت آموزشی و ماحاصل این روند را به وضوع هویدا نمود! که هیچ کدام از دانش آموختگان این مدارس رتبه‌های قابل توجهی را در کنکور سراسری کسب ننموده‌اند در حالیکه برخی از مدارس دولتی سطح شهر رتبه‌های قابل تحسینی در کنکور بدست آوردند.
با آنکه مدارس غیر انتفاعی سقز به نسبت شهریههای هنگفتی که دریافت می‌کنند، متولیان آن امکانات آموزشی آنچنانی هم در اختیار دانش آموزان قرار نمی‌دهند؛ مکان‌های قدیم ساخت و غیر استاندارد اجاره‌ای، تراکم نامتوازن دانش آموزان در کلاس‌های کوچک و بی کیفیت، عدم تأمین فضایی به نام آزمایشگاه، فقدان فضای کافی ورزشی و تفریحی تا عدم تمکین فضایی به نام حیاط در این مدارس مؤید این مسئله می‌باشد که بنیان این مدارس غیر از ماهیت بنگاه معاملاتی و کسب درآمد و سرمایه، ماهیتی به نام آموزش و تعالی فرهنگ در آن تعریف نشده است!
حال باید اذعان داشت در طول مدیریت آموزش و پرورش سقز تاکنون هیچ توجهی به کم و کیف آموزشی مدارس غیر انتفاعی نشده است! ارزیابی‌ها، نظارت‌ها و حراست‌ها انگار کاتالیزگر و باز تولید این روند نحیف و نزار آموزشی بوده است! این روال آموزشی با آنکه در مدارس دیگر هم نسبتا قابل انکار نیست، ولی اذعان این کتمان برای مدارس غیر دولتی چشمگیرتر به نظر می‌رسد.
شایان ذکر است که تمام عوامل آموزشی از جمله؛ مدیریت آموزش و پرورش، معاونت آموزشی، مسئول مقطع‌ها، امتحانات حراست اداره و مسئول گروه‌های آموزشی به عنوان ناظر بر عملکرد مدارس، علی‌الظاهر نظاره‌گری بیش نبوده‌‌اند و بازدید و کنترل‌ها را در حد دیده شدن و انجام تکلیف قناعت داشته‌اند.
از مدیر یکی از مدارس غیر انتفاعی این شهر سؤال سؤال شد؛ که کیفیت و امکانات آموزشی مدرسه‌ی شما در چه سطحی است؟
صریح و عین واقعیت جواب داد؛ که اینجا سقز است، به نسبت توسعه نیافتگی و فقر محرومیت این شهر، آموزش و امکانات تدوین و تعریف می‌شود!
در یک برآیند کلی باید بیان داشت که سیاست این نوع آموزش در این نوع مدارس روی پاشنه‌ی پول و منافع شخصی می‌چرخد، چرا که آموزش به عنوان یک ابزار پولی در دست قدرت تبدیل شده است، برای تحقق سیطره کلی بر آموزش و پرورش، افرادی گزینش می‌شوند که صرف بر ظاهری فریبنده، در ظاهر همسو با سیاست‌های کلی هستند ولی در عمل آموزش را به قهقهرا برده‌اند، در سایه‌ی این نوع گزینش، افراد متظاهر چه در قالب سهامدار و چه در قالب مدیر آموزشی، میدان‌دار صحنه‌ای شده‌اند که آموزش و ترببت نیروی انسانی را به سطح فاجعه کشانده‌اند.
- موج ترافیک عظیم در شهر سقز و فقدان حداقل تدابیر از سوی مسئولین ترافیک - آبان ۳, ۱۴۰۳
- راز معابر مارپیچی شهرک کارکنان شهرداری شهرک دانشگاه سقز - شهریور ۲۰, ۱۴۰۳
- نظم و نظام در نظام مهندسی سقز لنگ میزند . . . - مرداد ۳۰, ۱۴۰۳
